Pięć sił Portera

W poniższym artykule przedstawię następne czynniki obejmujące pięć sił Portera. Mający wpływ na obraz branży są nowi konkurenci i pojawienie się substytutów. Zagrożenie ze strony konkurencji dotyka w szczególności nowe sektory. Substytuty – ze względu na technologię – zagrażają sektorom dojrzałym.

W poprzednim artykule o pięciu siłach Portera opisałem dwa pierwsze czynniki, czyli siłę dostawców oraz odbiorców. W tym poście opiszę kolejne dwa, czyli: groźbę wejść nowych konkurentów oraz pojawienia się substytutów. Największe zagrożenie ze strony nowych produktów występuje w młodych sektorach, gdzie klienci nie przyzwyczaili się jeszcze do produktów. Z kolei zagrożenie ze strony substytutów wzrasta w branżach bardziej dojrzałych, gdzie postęp techniczny powoduje pojawienie się nowych technologii, które lepiej zaspokajają grupy potrzeb klientów.

Pojawienie się nowych wyrobów (konkurentów) oraz substytutów zależy od:

-Atrakcyjności sektora (dynamika wzrostu popytu i rentowność sektora).

-Wysokości barier wejścia do sektora.

-Możliwość działań odwetowych ze strony już istniejących producentów w sektorze (np. obniżenie cen produktów lub zablokowanie kanałów dystrybucji).

Pięć sił Portera- atrakcyjność sektora zależy od:

-Obecnej wielkości sektora.

-Przyszłej wielkości sektora.

-Obecnej i przyszłej rentowności sektora.

Wielkość sektora mierzy się liczbą lub wartością sprzedanych produktów. Z kolei przyszłą wielkość i rentowność sektora można prognozować np. na podstawie analizy cyklu życia sektora oraz dodatkowo przy użyciu prognozach demograficznych.

Pięć sił Portera- bariery wejścia do sektora zależą od:

–Ekonomii skali, czyli minimalnej wielkości produkcji, która zapewnia koszt jednostkowy produktu poniżej ceny rynkowej.

-Wysokiego poziomu technologicznego, czyli wysokiej jakości produkcji związanej z zakupem odpowiedniej technologii oraz mistrzowskiej organizacji produkcji.

-Braku dostępu do kanałów dystrybucji, co wiąże się ze zbyt dużym kosztem, który trzeba ponieść aby sprzedawać wyroby.

-Formalnych barier wejścia na rynek (np. regulacje państwowe takie jak licencje, patenty, atesty).

-Barier celnych.

Czynnik, który może również obniżać atrakcyjność sektora to bariery wyjścia z sektora (np. zmiana technologii, brak możliwości wykorzystania jej do innej produkcji, przekwalifikowanie pracowników, zwolnienia). Czynnik ten może też powodować, że firmy tkwią w starych sektorach pomimo zmniejszania się zysków.

Analizując łącznie bariery wejścia i wyjścia dochodzi się do ciekawych wniosków:

-Wysokie bariery wejścia i niskie wyjścia powoduje wysokie i stałe dochody.

-Wysokie bariery wejścia i wysokie wyjścia powoduje wysokie ryzykowne dochody.

-Niskie bariery wejścia i wysokie wyjścia powoduje niskie ryzykowne dochody.

-Niskie bariery wejścia i niskie wyjścia powoduje niskie stałe dochody.

W kolejnym artykule: Konkurencja w sektorze oraz podsumowanie pięciu sił Portetra

Na podstawie:

„Analiza strategiczna przedsiębiorstwa”; Grażyna Gierszewska, Maria Romanowska; PWE Warszawa 2003