Piramida DuPont cześć 1: założenia

W tym artykule najpierw napisze kto pierwszy wprowadził system Du Pont a następnie wyjaśnię jak działa Piramida DuPont. Dodatkowo wspomnę o kluczowych czynniki wpływające na wskaźnik ROE (Return on Equity).

Piramida DuPont: historia

Piramida DuPont została zastosowana w analizie finansowej po raz pierwszy w 1919 r. Została on stworzony przez dyrektora finansowego firmy Du Pont de Nemours and Co., która po pierwszej wojnie światowej rozwijała się bardzo dynamicznie przez przejęcia. Dzięki Piramidzie Du Pont spółka mogła wybrać najatrakcyjniejsze obiekty zakupu.

Założenia Systemu Du Pont

System Du Pont dotyczy analizy rentowności kapitału własnego ROE. Wskaźnik ROE można rozbić na trzy zmienne, które kształtują jego wielkość:

ROE = marża zysku netto * obrót aktywami całkowitymi * dźwignia finansowa

= dochód netto/sprzedaż * sprzedaż/aktywa całkowite * aktywa całkowite/kapitał własny

Na przykład:

marża zysku netto = 6%, obrót aktywami całkowitymi = 2, dźwignia finansowa = 2

ROE = 6% * 2 * 2=24%

Dekompozycja ROE

Powyższy wzór umożliwia analizę czynników wpływających na wielkość lub zmiany ROE, aby dojść do niego można przeprowadzić następujące rozumowanie:

ROE = dochód netto/kapitał własny

Dochód z kapitału własnego można rozbić na dwie części:

marżę zysku netto oraz obrót kapitałem własnym, co od strony matematycznej odpowiada jednoczesnemu pomnożeniu i podzieleniu przez sprzedaż netto, czyli przez 1:

ROE = dochód netto/kapitał własny * sprzedaż netto/sprzedaż netto

1)

Aby zachować to równanie, wartość kapitału własnego należy określić dla końca roku a nie, jak robi się to najczęściej, dla wartości średniej dla początku i końca roku.

Dzięki powyższemu przekształceniu można zauważyć, że firma może poprawić zwrot ROE albo przez zwiększenie rentowności sprzedaży albo przez efektywniejsze wykorzystanie kapitału własnego czyli zwiększenie jego obrotu (zwiększenie sprzedaży).

Z kolei na obrót kapitałem własnym ma wpływ struktura kapitału spółki , innymi słowy firma może poprawić go poprzez zwiększenie zadłużenia. W ujęciu matematycznym oznacza to pomnożenie wspomnianego wskaźnika przez: aktywa całkowite/aktywa całkowite, czyli 1, co nie zmieni jego tożsamości:

obrót kapitałem własnym = sprzedaż/kapitał własny * aktywa całkowite/aktywa całkowite

2) 

Dzięki temu zabiegowi można wyciągnąć wniosek, że obrót kapitałem własnym można zwiększyć przez zwiększenie dźwigni finansowej. W powyższym równaniu jest to proporcja aktywa całkowite/kapitał własny. Innymi słowy im wyższy jest ten wskaźnik tym większa relacja kapitału dłużnego do kapitału własnego. Na przykład wskaźnik na poziomie 2 oznacza, że na każdą złotówkę aktywów całkowitych przypada 1 zł kapitału własnego, a dla wskaźnika 3, na każde 3 zł aktywów całkowitych 1 zł to kapitał własny a 2 zł kapitał obcy.

Powyższe rozbicie wskaźnika obrotu kapitałem własnym oznacza, że firma może zwiększyć jego poziom albo przez efektywniejszy obrót kapitałem całkowitym albo przez zwiększenie dźwigni finansowej.

Łącząć 1) i 2) otrzymuje się wzór na ROE z początku artykułu, czyli:

ROE = marża zysku netto * obrót aktywami całkowitymi * dźwignia finansowa

Piramida DuPont, kontynuacja tego artykułu znajduje się tutaj: System DuPont cz. 2: Wnioski

Na podstawie:

1. “Analiza inwestycji i zarządzanie portfelem”, tom I; Frank K. Reilly, Keith C. Brown, PWE Warszawa 2001; str. 538-540
2. http://beginnersinvest.about.com/od/financialratio/a/aa040505.htm
   
3. http://en.wikipedia.org/wiki/Du_Pont_identity