Jak zmieniła się Polska w ciągu ostatnich 20 lat

Postanowiłem na chwilę skoczyć nad morze i właśnie siedzę sobie przy molo w Sopocie i popijam kawę patrząc na zatokę. Piękna pogoda, niebo prawie bez chmur, cieplutko… Do rzeczy:-) Jakiś czas temu napisałem ten wpis: Potęga demografii cz.1: Jak bardzo zmieni się Polska w ciągu zaledwie 20 lat?. Dzisiaj postanowiłem zrobić podobne ćwiczenie, ale zadałem jak zmieniła się Polska w ciągu ostatnich 20 lat pod względem demografii. Ponownie wnioski z tego płynące są zaskakujące…

(uwaga: niestety nie znalazłem danych w excel o liczbie osób w 1992 r. więc założyłem, że liczba ta zmieniła się podobnie jak prognozowana śmiertelność pomiędzy 2007 a 2022 r, czyli różnica 15 lat jak pomiędzy 1992 i 2007, oczywiście to jest jakieś założenie, ale „grube” liczby nie różnią się na tej podstawie pewnie za bardzo od tego co było w rzeczywistości).

Jak zmieniła się Polska: w poniższym artykule

1. Skąd bezrobocie w Polsce 10 lat temu powyżej 20%? Wszystko tłumaczy demografia…
2. W efekcie wysokiego bezrobocia i słabego rynku pracy konsumpcja w latach 2001-2003 była słaba (giełda też).
3. Jak już gospodarka „wchłonęła” wyż demograficzny lat 1970/1980 bezrobocie mocno spadło, wynagrodzenia eksplodowały i konsumpcja mocno wzrosła w latach 2004-2008… (oczywiście na giełdzie była mega hossa…).
4. Skąd taki duży wzrost cen mieszkań od 2004 roku? Bo bezrobocie osiągnęło szczyt i zaczęło spadać, a w wieku produkcyjnym znalazły się dwa pokolenia wyżu demograficznego…
5. Skąd obecne problemy budżetu Polski? Osób w wieku emerytalnym przybyło około 2 mln czyli z około 4 mln w 1992 na około 6 mln w 2012… A jeden milion emerytów to 20 mld zł większe wydatki na emerytury (12 miesięcy razy 1700 średnia emerytura). Czyli 2 mln więcej emerytów to 40 mld zł więcej na emerytury (przychody budżetu Polski to niecałe 300 mld zł, dziura budżetowa około 40 mld zł, dziura całego sektora finansów publicznych niecałe 100 mld zł).
6. Dlaczego SLD przegrało wybory w 2001? bo między innymi było wysokie bezrobocie, dlaczego PO wygrało po raz drugi z rzędu wybory w 2011 r? bo bezrobocie było relatywnie niskie… a tak skrajne poziomy bezrobocia to w dużej mierze zasługa demografii…
7. No i o wyborach zadecydowała struktura wiekowa wyborców o czym pisałem tutaj: Demografia decyduje o wynikach wyborów? Śmieszne:-)? Nie dla (niektórych) polityków…

Jak zmieniła się Polska: liczba osób w danym wieku w 1992 r.

(czarnymi liniami zaznaczyłem osoby wchodzące na rynek pracy kończące 18 lat lub studia 23 lata oraz dodatkowo wchodzące w wiek emerytalny)

Te same dane według rocznika urodzenia:

Jak zmieniła się Polska: ciekawostki z powyższego wykresu

1. Wyż demograficzny lat 1970/1980 dopiero zaczyna wchodzić na rynek pracy, dzięki czemu w wieku produkcyjnym w ciągu ostatnich 20 lat były dwa wyże demograficzne, pod tym względem Polska miała już najlepszy okres do wykorzystania i stąd też tak dobre PKB w ciągu ostatnich 20 lat… Kolejne 20 lat będzie dokładnie przeciwnie: młodsze pokolenie pracujące na starsze…
2. W konsekwencji wchodzenia na rynek pracy wyżu lat 1970/1980 na rynek pracy w okolicach +/- 2000 r. weszło „ekstra” 1 mln osób z wyżu, co w połączeniu ze słabym PKB w latach 2001/2002 spowodowało wzrost bezrobocia do ponad 20% (1% bezrobocia to około 150 tyś. osób, czyli z tego tytułu mieliśmy wyższe bezrobocie o około 6%…) I to był główny powód tak wysokiego bezrobocia 10 lat temu (w odróżnieniu od ostatnich kilku lat i kolejnych lat słaba demografia będzie działała na korzyść niskiego bezrobocia):

1. 1. Źródło bankier.pl

Z kolei tutaj pokazałem zmianę w procentach liczby osób w danym wieku pomiędzy 1992 r a jaka jest w 2012 r.:

To samo ujęcie, ale poniżej zmiana liczby osób w danym wieku pomiędzy 1992 a jaka jest w 2012 r. :

Jak zmieniła się Polska: wnioski z obrazków

1. Po bardzo wysokim bezrobociu powyżej 20% w 2003 r. w końcu gospodarka rozpędza się przed wejściem Polski do UE oraz dodatkowo część osób wyjeżdża do pracy za granicę. W efekcie mocno spada bezrobocie i w konsekwencji np. mocno rosną ceny mieszkań (popyt ze strony wyżu demograficznego: 1970/1980 oraz powojennego + niskie stopy procentowe i tanie kredyty hipoteczne). Ale już w kolejnych latach wystąpi efekt dokładnie przeciwny: załamanie na demografii osób w wieku 20-35 lat…
2. W wiek emerytalny wszedł powojenny wyż demograficzny ale ponadto i tak emerytów było mało w 1992 r. i stąd problemy budżetu … W ciągu ostatnich 20 lat liczba osób w wieku emerytalnym wzrosła z  około 4 mln w 1992 na około 6 mln w 2012 r. A jeden milion emerytów to 20 mld zł większe wydatki na emerytury (12 miesięcy razy 1700 średnia emerytura). Czyli 2 mln więcej emerytów to 40 mld zł więcej na emerytury. (przychody budżetu Polski to niecałe 300 mld zł, dziura budżetowa około 40 mld zł, dziura całego sektora finansów publicznych niecałe 100 mld zł).
3. No i oczywiście widać na tym wykresie załamanie wśród osób do wieku 20 lat i w konsekwencji np. zamykanie szkół oraz utratę pracy przez nauczycieli.

Jak zmieniła się Polska: co mówią liczby

1. Osób w wieku 0-20 ubyło około 4 mln! czyli z 12,5 mln w 1992 na 8,5 mln w 2012…
2. Osób w wieku emerytalnym przybyło około 2 mln czyli z około 4 mln w 1992 na około 6 mln w 2012…
3. Osób w wieku powyżej 45 lat przybyło około 5 mln z około 10 mln w 1992 na około 15 mln w 2012!

Kolejny, ostatni wpis dotyczący krótkoterminowego, ale potężnego wpływu demografii na nasze obecne życie znajduje się tutaj: Jak kluczowa jest demografia nawet w okresie kilku lat a to już ma wpływ na każdego z nas tu i teraz… czyli potęga demografii cz. 3.