Polska jak Niemcy będzie eksporterem netto?

Ostatnio przy okazji badania innych zależności dla polskiej gospodarki zauważyłem bardzo ciekawe tendencje dotyczące naszego eksportu i importu… Tendencje, które mogą wiele osób zaskoczyć… Czy Polska jak Niemcy będzie eksporterem netto? Zapraszam do moich przemyśleń poniżej.

Dlaczego import spada podczas spowolnienia?

Powszechnie wiadomo, że w czasach spowolnienia gospodarczego „siada” w Polsce import, który w dużej mierze dotyczy albo dóbr inwestycyjnych albo dóbr konsumpcyjnych. Podczas spowolnienia gospodarczego popyt na te produkty spada, co przy w miarę stabilnych tendencjach na eksporcie powodowało historycznie, że poprawiało nam się saldo „eksport minus import”.

Jak widzimy poniżej, miesięczny eksport Polski był średnio kilka mld złotych niższy niż import. Okresy spowolnienia, czyli momenty, kiedy import „siadał” ze względu na spowolnienie gospodarcze zaznaczyłem na czerwono:

Źródło: GUS

Ostatnio słyszy się w mediach na temat słabego importu ze względu na spowolnienie gospodarcze. Jednak jak widać na powyższym wykresie to co ostatnio się dzieje, zdecydowanie wybija się w porównaniu do tendencji historycznych. Saldo eksportu netto w ostatnich miesiącach oscyluje nawet w okolicach dodatnich, co historycznie się nie zdarzało.

Polska jak Niemcy będzie eksporterem netto: relacja eksport/import

Ale prawdziwe wrażenie robi odpowiedź na pytanie: ile historycznie stanowił eksport w porównaniu do importu (udział procentowy)? Relacja ta pozwoli nam lepiej oddać tendencje zachodzące w eksporcie. Zresztą wartości bezwzględne nie są dobrą miarą do pokazywania zmian w czasie bo łatwo mogą wprowadzać w błąd, dlatego politycy często podają konkretne kwoty, jeżeli chcą zmanipulować wyborcami. Sama kwota nic nam nie mówi, bo na przykład nie uwzględnia inflacji.

Źródło: GUS

Jak widzimy powyżej udział eksportu w relacji do importu systematycznie się zwiększa. Oznacza to tyle, że stopniowo Polska staje się eksporterem netto.

Do podobnego wniosku można dojść analizując poniższy wykres wartościowy dla eksportu i importu oraz ich dynamik. Chociaż nie byłoby to tak widoczne i łatwe do uświadomienia bez powyższego wykresu pokazującego relację „eksport do importu” (eksport i import w skali miesiąca wynoszą kilkadziesiąt mld zł, prawa skala): Jak widać powyżej w ciągu kilkunastu ostatnich lat dynamika naszego eksportu radziła sobie co najmniej tak dobrze jak dynamika importu. A nawet było kilka okresów, że eksport radził sobie znacznie lepiej.

Jaki z tego wniosek? Za parę lat Polska będzie miała sporą nadwyżkę eksportu nad importem. Staniemy się drugimi Niemcami.

Polska jak Niemcy będzie eksporterem netto, dlaczego?

• Eksport Polski w skali roku wynosi niecałe 700 mld zł
• PKB Polski wynosi około 1 600 mld zł
• 1% PKB wynosi około 16 mld zł

Jeżeli zwiększymy eksport o 10 % czyli o 70 mld zł możemy mieć PKB wyższe o prawie 5% bo 70/16 daje prawie 5% PKB. (w praktyce jest to trochę mniej. Aby coś wyeksportować jednocześnie musimy zaimportować półprodukty bo nie wszystko jest dostępne w Polsce lub po prostu znacznie taniej jest taki półprodukt zaimportować).

Jeżeli podwoimy nasz eksport, a przecież Polska jest „kropką” na mapie świata, nasze PKB wzrośnie o kilkadziesiąt procent.

I to właśnie eksport może między innymi pomóc nam rozwiązać problemy z wynagrodzeniami i z finansami publicznymi. Jest jedną z odpowiedzi na pytanie z tego artykułu: Jak rozwiązać wszystkie problemy Polski? Podwoić PKB! Podwoić PKB! Podwoić PKB!

My Polacy mamy zwyczaj narzekania na wszystko. Oczywiście warto czasem narzekać, narzekać na zachowania polityków, zmieniać te zachowania ale jednocześnie warto też dostrzegać pozytywne tendencje. W ciągu ostatnich kilkunastu lat, jako kraj, dokonaliśmy ogromnego skoku gospodarczego.

Polska jak Niemcy będzie eksporterem netto: wynagrodzenia

Wynagrodzenia w Polsce nominalnie podwoiły się, po uwzględnieniu inflacji wzrosły realnie o około 50 %: Źródło: GUS, http://www.michalstopka.pl/dane-makro/

Tak jak pisałem ostatnio: Szok! Jeżeli w Polsce narzekamy na sytuację gospodarczą to co mają powiedzieć Ukraińcy ??? Dlaczego tak mało zarabiamy?, mamy trzy razy wyższe PKB na osobę niż Ukraina a to oznacza trzy razy wyższe zarobki niż na Ukrainie. Zgodnie z tabelką pokazującą zależność od czego zależą wynagrodzenia w danym państwie:

Źródło: obliczenia własne na podstawie GUS, wordbank.org, forsal.pl

Zresztą możemy przy okazji zobaczyć też na rozkład PKB  na osobę na świecie (w sile nabywczej). Nie muszę mówić, że wskaźnik ten bardzo dobrze pokrywa się też z przeciętnym wynagrodzeniem w danym państwie… (po uwzględnieniu cen):

Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:PKB-per-capita-2012-PL.png

Polska jak Niemcy będzie eksporterem netto: podsumowanie

Oczywiście jest jeszcze bardzo dużo do zrobienia. Musimy się zmierzyć z tsunami demograficznym i możliwym krachem finansów publicznych, o czym pisałem tutaj: W matni: krach polskiej gospodarki w ciągu kilkunastu lat? Podatki + wyjazdy = bankructwo państwa i ZUS.

Warto jednak też pamiętać, że Polska, na tle innych państw naszego regionu, odniosła sukces w ostatnich dwudziestu latach. Szczególnie, jeżeli zderzymy sytuację w Polsce i na Ukrainie. A przecież zaczynaliśmy od tego samego poziomu po upadku komunizmu.