Gospodarka czerwiec 2015

Gospodarka czerwiec 2015: kolejny post dotyczący naszych analiz giełdy i gospodarki. Dzisiaj postaram się nakreślić scenariusz jaki nas czeka w najbliższym czasie.

Początkiem 2015 roku zrobiłem kompleksową analizę dla polskiej giełdy i gospodarki na rok 2015. Pisałem o tym tutaj: Giełda i gospodarka w 2015 roku: cz. 1 i tutaj: Giełda w 2015 roku cz.2. Jeżeli ktoś z czytelników jest nowy, proszę zapoznać się z tymi artykułami najpierw.

Od poprzedniej aktualizacji powyższych przemyśleń, z kwietnia: PKB +4% za 1 q 2015. Co dalej z giełdą i gospodarką?, minął ponad miesiąc więc przyszedł czas na kolejny update naszych rozważań.

Gospodarka czerwiec 2015: jak wybory wpłyną na giełdę?

Zanim podzielę się kilkoma spostrzeżeniami dotyczącymi gospodarki i giełdy, na początek warto zauważyć, że mamy nowy czynnik wpływający na krótkoterminowe zachowanie giełdy, czyli polityka w 2015 roku.

Szczególnie, że robi się ciekawie, bo JOWy, według dzisiejszego sondażu Rzeczpospolitej mają obecnie poparcie 60% wyborców: sondaż 1 czerwiec 2015 . Tak jak pisałem ostatnio, widać więc, że ten temat będzie mocno grany w kolejnych tygodniach: JOWy: PO nie weszłoby do sejmu? Analiza jednomandatowych okręgów wyborczych

Oczywiście sondaż jak to sondaż, nic jeszcze nie oznacza. Tym bardziej, że jak pokazała pierwsza tura wyborów prezydenckich, wyborcy potrafią zmienić/podjąć decyzję wyborczą w ciągu kilku dni przed pójściem do urn (ponadto powyższy sondaż został przeprowadzony zaraz przed drugą turą wyborów więc już ponad tydzień temu).

Dlaczego tak piszę? Nie wiem czy śledziliście, dzień po dniu, sondaże przedwyborcze, które jeszcze tydzień przed wyborami pokazywały poparcie dla Pawła Kukiza na poziomie niecałych 10%. A później z dnia na dzień to poparcie rosło a spadało Komorowskiemu (w środku tygodnia była też debata dziesięciu kandydatów w TVP). Aż ostatecznie, w piątek 8 maja 2015, przed pierwszą turą wyborów prezydenckich, ostatni sondaż przed ciszą wyborczą było to już 20% poparcia. Jak wiemy ostateczny wynik dla Kukiza, po dwóch dniach od tego piątku, to było poparcie 21%. Tak więc po pierwsze widać, że nastroje wyborców potrafią się dynamicznie zmieniać nawet w ciągu paru dni, a po drugie, widać też, że bardzo ładnie została wyłapana ta zmiana w sondażach, pomimo, że to były zaledwie dni.

Gospodarka czerwiec 2015: co dalej z polityką?

Ten ostatni sondaż pokazuje to co pisałem ostatnio: Marzy mi się lepsza, piękna Polska, dla przypomnienia krótki cytat:

Kurcze, mam nadzieję, że ostatnia, głośna medialnie sprawa JOWów chociaż trochę coś zmieni. Nie chodzi mi o same JOWy, bo tak jak pisałem ostatnio, sprawa jest dosyć skomplikowana. Wiele zależy od szczegółów: jak miałoby to dokładnie wyglądać, i warto byłoby to jeszcze głębiej zbadać: JOWy: PO nie weszłoby do sejmu? Analiza jednomandatowych okręgów wyborczych.

Chodzi o coś znacznie bardziej ważnego: Po raz pierwszy widzę jak ludzi poruszyły ostatnie wybory. Jadę tramwajem, siedzę w kawiarni i cały czas słyszę jak ludzie o tym rozmawiają. Co jest za a co przeciw, co trzeba zrobić aby w Polsce wiele się zmieniło. Może to jest właśnie początek do tego aby społeczeństwo zdobyło tą podstawową wiedzę na temat gospodarki oraz finansów Polski?

To pierwszy i najważniejszy krok aby w Polsce coś się zmieniło. Bo wszystko na końcu zależy od ludzi, od świadomości ekonomicznej społeczeństwa, czyli… od każdego z Nas z osobna.

Widać więc, że polityka może być bardzo ważna w kolejnych miesiącach i trzeba pilnie śledzić nie tylko sondaże ale szczególnie to co mówią politycy na temat gospodarki.

Gospodarka czerwiec 2015: analiza danych PKB

W ostatni piątek otrzymaliśmy znowu całkiem przyzwoite dane GUS dotycząc dynamiki PKB za pierwszy kwartał 2015 roku. Wyniosła ona +3,6% w skali roku. Patrząc na te dane trzeba pamiętać, że jeszcze parę miesięcy temu mieliśmy wojnę na Ukrainie co cały czas wpływa na sytuację gospodarczą w Europie i Polsce. A ponadto jeszcze w 2012 i 2013 roku nasza gospodarka praktycznie stała w miejscu:

Patrząc na strukturę PKB warto zwrócić uwagę na kilka pozytywnych czynników:

1) Eksport netto dodał do PKB (+1,1%).
2) Zapasy odjęły z PKB (zmniejszenie zapasów -1,5% zdjęło z PKB).
3) Sektor publiczny dodały tylko 0,6 %, poprzednio dodawał więcej.

Więc struktura jest nadal całkiem przyzwoita.

Problem w tym, że te dane to już tylko historia a ważne jest co będzie w kolejnych kwartałach

Dzisiejsze dane PMI Polska były słabe, wygląda więc na to, że tak jak pisałem już wiele razy: Jednak miałem rację! :-) wrześniowa produkcja przemysłowa + 4,2% r/r a budowlana + 5,6% r/r. Co zrobi RPP?, PMI tym razem znowu okazał się bardzo krótkoterminowym wskaźnikiem. Najpierw pokazał załamanie gospodarcze w drugiej połowie 2014 roku, którego tak naprawdę nie było, a z kolei w ostatnich miesiącach znowu zbytnio przestrzelił w górę:

W efekcie, tak jak pisałem też już wielokrotnie, w 2015 roku dynamika PKB powinna wynieść te 3/4% w skali roku ale nie więcej i ten scenariusz jest nadal aktualny, szczególnie biorąc pod uwagę dane o PKB za pierwszy kwartał 2015 roku.

Gospodarka czerwiec 2015: efekt bazy + dni robocze

Uwaga na dni robocze oraz… efekt bazy ze względu na święta. Z ostatnich danych makro, mamy już dane za kwiecień. Miesiąc temu pisałem, że ze względu na dni robocze, dane za marzec nie są aż tak bardzo dobre jak się wydają na pierwszy rzut oka: PKB +4% za 1 q 2015. Co dalej z giełdą i gospodarką?. To znaczy generalnie są ok, ale nie są też jakieś rewelacyjne. No i miałem rację, bo dane za kwiecień były takie sobie:

Z tym, że dodatkowo w kwietniu tego roku mieliśmy inaczej ułożone Święta Wielkanocne, więc tak naprawdę lepszy wgląd na stan polskiej gospodarki będziemy mieli po danych za maj, które ukażą się w kolejnych dniach czerwca. Dlaczego to takie ważne? Bo w tym roku mieliśmy święta już na przełomie marca i kwietnia (rok temu w połowie kwietnia). W efekcie między innymi sprzedaż detaliczna była wyższa już w marcu tego roku, pewnie podobnie było z produkcją przemysłową. Mamy więc efekt bazy, który już zniknie w danych za maj 2015 roku.

W efekcie nasza trzymiesięczna średnia dla dynamiki PKB wygląda tak:

Gospodarka czerwiec 2015: sytuacja rynku pracy

Cały czas potwierdzają one odkryty przeze mnie cykl dziesięcioletni: Bezrobocie spadnie w Polsce do 5% a wynagrodzenia wzrosną o +30% do 2018 roku!? Cykl dziesięcioletni w gospodarce i na rynku pracy. Szczególnie cieszą dane sprzed paru dni o miejscach pracy BAEL w pierwszym kwartale 2015 r., gdzie dynamika wzrostu tych miejsc pracy wynosi cały czas prawie dwa procent:

Pozostałe dane makro też cały czas kontynuują pozytywne tendencje z poprzednich miesięcy:

Warto też zwrócić uwagę na wskaźnik bezrobocia, który po kwietniowych danych jest na najniższym poziomie od 2009 roku, czyli cały czas ma szansę zrealizować się scenariusz nakreślony ostatnio tutaj: Wynagrodzenia +30% do 2018r.: czas na podwyżkę/zmianę pracy!

Gospodarka czerwiec 2015: sytuacja na giełdzie

Od ostatniego wpisu sprzed miesiąca giełda najpierw trochę urosła a ostatnio trochę spadła.

W efekcie jesteśmy na zbliżonych poziomach jak było to w drugiej połowie kwietnia no i cały czas znacznie wyżej niż poziomy, przy których pisałem w ostatnich miesiącach o wzrostach na giełdzie:

Co może być dalej z giełdą: nadal obowiązują przemyślenia z wpisu z kwietnia, bo tutaj niewiele się zmieniło a jesteśmy na podobnych poziomach, więc nie będę tutaj się powtarzał: PKB +4% za 1 q 2015. Co dalej z giełdą i gospodarką?. No i doszedł nam czynnik polityczny.

Jedyne co tutaj warto zrobić to przytoczyć podsumowanie z powyższego wpisu i zwrócić uwagę, że pewnie po ostatnich danych makro, które nie są oszałamiające, być może wejdziemy w kolejnych tygodniach w trend boczny:

Podsumowanie:

1. Wygląda na to, że gospodarka nadal ma się całkiem dobrze, chociaż kwestią otwartą pozostaje jaka dokładnie będzie dynamika PKB w kolejnych kwartałach 2015 roku a szczególnie 2016.
2. Giełda już trochę urosła, ale cały czas jest kilka czynników, które wspierają w dłuższym terminie hossę i wzrosty na giełdzie. Oczywiście ile giełda dokładnie ma szansę urosnąć, tak jak pisałem, zależy już od tego jak dokładnie będzie rozwijała się sytuacja w gospodarce.

I jeszcze lista szans i ryzyk z naszych poprzednich rozważań, gdzie dodatkowo wpisałem zarówno po stronie szans i ryzyk politykę w 2015 roku.

Może to być zarówno szansa ale i ryzyko dla naszej gospodarki i szczególnie giełdy. Czas pokaże co z tego wszystkiego wyjdzie, czy to będą rzeczywiste, pozytywne zmiany dla Polski i polskiej gospodarki, czy też wyjdzie jak zawsze do tej pory wychodziło.

Gospodarka czerwiec 2015: szanse na kolejne kwartały

Co musiałoby się wydarzyć, aby PKB w 2015 roku (i w kolejnych kwartałach) było znacznie lepsze? 

1. Zmiana polityki gospodarczej państwa na lepszą niż jest to obecnie
2. Trwała poprawa sytuacji na Ukrainie
3. Znaczne i szybkie obniżki stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej.
4. Mocna poprawa w Europie Zachodniej (znaczny wzrost eksportu z Polski)
5. Poważne reformy w Polsce dotyczące gospodarki

Gospodarka czerwiec 2015: ryzyka na kolejne kwartały

Co musiałoby się wydarzyć aby PKB w Polsce w 2015 roku (i w kolejnych kwartałach) było znacznie gorsze? 

1. Zmiana polityki gospodarczej państwa na gorszą niż jest to obecnie
2. Zajęcie całej Ukrainy przez Rosję (nie jest to scenariusz bazowy dla mnie)
3. Znaczne pogorszenie obecnej sytuacji w Europie Zachodniej
4. Brak dalszej poprawy na rynku pracy i spadku bezrobocia
5. ISM w USA może wskazywać na pogorszenie sytuacji gospodarczej w USA. Jeżeli gospodarka USA mocno by spowolniła, przełożyłoby się to na Europę i na Polskę