Co podpowiada struktura PKB? Co dalej z giełdą?

Zgodnie z wczorajszą obietnicą: Prezentacja z wykładu w Poznaniu: Cykle w gospodarce a obecna polityka Banków Centralnych: dlaczego QE nie powoduje inflacji? dzisiaj wpis z serii „Co dalej z giełdą i gospodarką”. Również postaram się odpowiedzieć na pytanie co podpowiada struktura PKB w III kwartale 2014 r.

Od ostatniego wpisu z połowy października 2014 na temat giełdy minęły już dwa miesiące: Rentowności polskich obligacji krzyczą hossa?! więc najwyższy czas aby zaktualizować moje spostrzeżenia (obecne rentowności można zobaczyć tutaj). Ale co najważniejsze, w ostatnich dniach otrzymaliśmy bardzo wiele danych makro, również takich, które GUS publikuje tylko raz na trzy miesiące. Poznaliśmy też kolejną decyzję RPP. To wszystko razem wzięte może sporo wnieść do naszych rozważań na temat kondycji giełdy i gospodarki.

Poniżej piszę o:

• Co podpowiada struktura PKB: dynamika PKB
• Co podpowiada struktura PKB?
• Co podpowiada struktura PKB: rynek pracy
• Co podpowiada struktura PKB: decyzja RPP
• Co podpowiada struktura PKB: co z giełdą?
• Co podpowiada struktura PKB: podsumowanie

Co podpowiada struktura PKB? Co dalej z gospodarką?

Dynamika PKB

Początkiem grudnia 2014 dostaliśmy kolejne dane PMI Polska, które były bardzo dobre, znacznie powyżej oczekiwań.Tak jak piszę od paru miesięcy, między innymi pisałem w wakacje tutaj: Co dalej z giełdą? Nadchodzi wielki kryzys? PMI wskazuje na załamanie gospodarki? Kondycja polskiej giełdy i innych giełd światowych lipiec 2014, obecne dane PMI tylko potwierdzają mój scenariusz: Po chwilowym załamaniu na PMI (załamaniu nastrojów po wydarzeniach na Ukrainie) PMI znowu idzie do góry. Gospodarka Polski ma się całkiem dobrze a cały rok powinniśmy zakończyć dynamiką PKB na poziomie około 3 punktów procentowych. I to pomimo wydarzeń na Ukrainie czy słabej sytuacji w Europie Zachodniej.

GUS opublikował również strukturę PKB za trzeci kwartał: to co cieszy to cały czas mocna konsumpcja oraz inwestycje, czyli tak jak pisałem to ciągnie naszą gospodarkę:

Co podpowiada struktura PKB?

Ponadto warto zwrócić uwagę, że to nie wzrost zapasów był przyczyną dobrej dynamiki PKB (tak jak po części było w drugim kwartalne 2014 r.). Jest to dobry prognostyk na kolejne kwartały. Poniżej szczegółowe rozbicie powyższego wykresu:

Pod poprzednimi artykułami pojawiały się pytania czy to możliwe, że średnia trzymiesięczna dla sprzedaży detalicznej czy produkcji przemysłowej może różnić się trochę od dynamiki PKB czyli czy dane cząstkowe mogą być trochę gorsze niż rzeczywiste dane opublikowane przez GUS. Oczywiście, że może. Poniżej komentarz który wyjaśniał to pod tym wpisem: Giełda znowu miała rację! PKB za III kwartał 2014 +3,3% r/r :-) Co dalej? Kluczem rynek pracy?

Z tymi „danymi częściowymi” to warto zwrócić uwagę, że dane o dynamice sprzedaży detalicznej, produkcji przemysłowej i budowlano montażowej to tak naprawdę jest strona przychodowa (zsumowane przychody) Po drugie są to przychody nie wszystkich sektorów gospodarki (np. nie biorą pod uwagę wielu usług). A po trzecie są to dane dla firm zatrudniających co najmniej 9 osób.

Natomiast PKB to jest wartość dodana, czyli w uproszczeniu można powiedzieć, że są to zsumowane zyski wszystkich firm. W skali makro tendencje na tych wartościach są bardzo podobne ale nie muszą się dokładnie pokrywać co do wartości.

W moim serwisie, do wygładzenia powyższych danych używam średniej trzymiesięcznej bo dane PKB to też średnia w ujęciu trzymiesięcznym-kwartalnym. Jeżeli zobaczyć na taką trzymiesięczną historię i na to nałożyć dynamikę PKB, widać, że kierunki dosyć dobrze się pokrywają w dłuższym terminie (rośnie/spada) ale nie jest to idealna kopia i poszczególne kwartały mogą się trochę różnić. 

PKB Kwartalne + Sprzedaż detaliczna + PP

Dla przykładu proszę zobaczyć na historię dla tych danych cząstkowych. Generalnie trendy się pokrywają na przestrzeni lat, ale poszczególne miesiące/ kwartały już nie zawsze. Po prostu to trochę różne kategorie danych (podobnie jak w spółce zazwyczaj kierunki zmian przychodów i zysków są takie same, ale nie zawsze musi tak być):

Co podpowiada struktura PKB: rynek pracy

Z danych publikowanych przez GUS w ujęciu kwartalnym otrzymaliśmy również dobre dane o miejscach pracy BAEL za trzeci kwartał 2014 r.: w skali roku przybyło ich już około 300 tys. (dynamika około 2% r/r):

Tak więc spadek bezrobocia w ostatnich miesiącach, tak jak pisałem, oprócz tego, że jest po części powodowany wyjazdami za granicę, po części jest też spowodowany po prostu tworzeniem nowych miejsc pracy.

Wczoraj (poniedziałek 8 grudzień 2014 r.) otrzymaliśmy kolejne dobre dane o bezrobociu:

Uwaga: jeżeli ktoś jest tutaj nowy, spostrzeżenia z tego artykułu to kontynuacja moich przemyśleń ze stycznia 2013 roku: Polską gospodarkę czeka kilka tłustych lat ? ? ? : Michał Stopka „Cykl dziesięcioletni” oraz jesieni 2014 roku: Bezrobocie w Polsce spadnie do 5% w 2018 roku!? Cykl dziesięcioletni na rynku pracy w praktyce, gdzie pisałem, że w ciągu kilku lat bezrobocie bardzo mocno spadnie w Polsce, być może nawet do kilku procent. Dlatego też zachęcam najpierw do zapoznania się z powyższymi spostrzeżeniami.

Po danych za listopad 2014 (11,4%) bezrobocie spada już o 1,8 punktu procentowego w skali roku (po październiku było to 1,7 punktu procentowego) i jest to najlepszy wynik od paru lat.

Fajnie wygląda ta czerwona opadająca linia. Jak tak dalej pójdzie już za parę miesięcy będziemy mieli w Polsce jednocyfrowy poziom bezrobocia :-). Pewnie na wiosnę 2015, bo teraz w grudniu, styczniu, lutym bezrobocie trochę wzrośnie ze względu na sezonowość, szczególnie, że zapowiada się ostra zima. Szczegółową analizę na temat miesięcznych danych o bezrobociu w Polsce zrobiłem parę tygodni temu tutaj: Historia sezonowości bezrobocia 1992-2014: Bezrobocie najniższe od czterech lat czyli od 2010 r.! Ale co najlepsze dane miesiąc do miesiąca są rewelacyjne w 2014 roku!

A jak wygląda wskaźnik bezrobocia w poszczególnych województwach?

Rozrzut jest dosyć spory pomiędzy województwami ale w czterech bezrobocie jest już jednocyfrowe (dane na koniec października):

I jego spadek w skali roku w rozbiciu na województwa:

Powyższe spostrzeżenia potwierdzają pozostałe dane GUS (najnowsze za październik 2014 r.):

To co warto szczególnie zwrócić uwagę, że już prawie od roku wynagrodzenia rosną w skali roku o około 5 punktów procentowych. To już pomaga, ale szczególnie w kolejnych kwartałach powinno wspierać PKB.

Jako dodatek do naszych rozważań co dzieje się na rynku pracy, w materiałach GUS publikowanych co kwartał, znalazłem jeszcze dwa ciekawe wykresy.

Pierwszy z nich to liczba ofert pracy w urzędach pracy. Oczywiście urzędy pracy nie są najlepszym miejscem na szukanie pracy, niemniej jednak na wykresie poniżej widać ciekawą tendencję w ostatnim roku:

Drugi ciekawy wykres to ten, tylko tutaj już mamy dane dla miejsc pracy BAEL:

Co podpowiada struktura PKB: decyzja Rady Polityki Pieniężnej

W efekcie powyższych danych makro Rada Polityki Pieniężnej sprawiła w ostatnich tygodniach dwie niespodzianki i nie obniżyła stóp procentowych. W związku z tym realne stopy procentowe są cały czas wysokie, około 2,5 punktu procentowego:

Niestety nie jest to dobre, przynajmniej w krótkim terminie, bo po pierwsze zwiększa stopę oszczędzania społeczeństwa (cały czas rosną lokaty w bankach) a przez to osłabia dynamikę bieżącego PKB. Dodatkowo inflacja pewnie dłużej będzie przez to zdecydowanie poniżej celu, co dodatkowo będzie zwiększało stopę oszczędzania w społeczeństwie.

Dlaczego?  

Gdyby stopy procentowe spadły do 1,5 %, inflacja ruszyłaby trochę do góry, na powiedzmy 1 %, mielibyśmy realne stopy procentowe na poziomie zero plus. A tak, jak mamy realne stopy na poziomie 2,5% ludzie nadal oszczędzają, szczególnie, że cały czas boją się co będzie dalej (a przez to mniej na bieżąco konsumują).

Na temat inflacji (szczegółowa, kompleksowa analiza) będzie za jakiś czas więc na ten temat będę mówił znacznie więcej, bo to jest dosyć ciekawy temat. W kontekście inflacji trzeba też pamiętać co pisałem kiedyś tutaj: Historia 2000-2014: inflacja opóźniona względem PKB? co dalej w związku z tym z inflacją?

Co podpowiada struktura PKB: co z giełdą?

W efekcie powyższych danych makro (dynamika PKB około 3% w skali roku) w ostatnim roku mamy trend boczny (bieżący wykres giełdy można znaleźć np. tutaj) :

Innymi słowy nie było, wbrew katastroficznym wizjom, spadków bo PKB się nie załamało, ale i nie było wzrostów, bo dynamika PKB nie była znacznie powyżej 3% jak było w wymagających wycenach na przełomie 2013/2014 roku. Pisałem o tym rok temu tutaj: „Margines bezpieczeństwa” w inwestowaniu na giełdzie cz. 1: wskaźnik cena/zysk oraz cena/wartość księgowa

Podobnie, po decyzjach RPP z ostatnich dwóch miesięcy, która niestety nie zdecydowała się dalej obniżać stopy procentowych, na giełdzie mieliśmy trend boczny/niewielkie wzrosty:

Krótkoterminowy wpływ decyzji RPP widać w ostatnich tygodniach szczególnie w kontekście USA i Niemiec:

Z jednej strony brak obniżek pozytywnie wpływa na PKO BP i Pekao SA (marża odsetkowa) ale ten wpływ i tak jest niewielki a tak naprawdę nie wiadomo co RPP zrobi dalej:

Po drugie decyzja RPP załamała kurs PZU (wycena obligacji):

A powyższe trzy spółki mają prawie trzydzieści procent udziału w WIG:

Co podpowiada struktura PKB: podsumowanie

Po powyższych, wstępnych rozważaniach na temat giełdy i gospodarki, w kolejnych wpisach podzielę się  moimi spostrzeżeniami co może się wydarzyć w kolejnym roku czyli w 2015. Na ten moment wydaje się, że dynamika PKB na przełomie 2014/2015 powinna być nadal w okolicach 3% , dla giełdy ważne jest jednak co będzie w dalszej części 2015 roku.

Co do samej giełdy, oprócz rzeczy o których pisałem dwa miesiące temu tutaj: Rentowności polskich obligacji krzyczą hossa?! jest jeszcze kilka innych rzeczy do przeanalizowania i wzięcia pod uwagę. Zapraszam więc do zaglądania na moją stronę w przyszłości.

Na zakończenie jeszcze raz dwie sprawy o których pisałem w poprzednim poście:

Po pierwsze przypominam o trwającym konkursie w którym do wygrania są dwie karty rabatowe po 200 zł każda oraz dostęp do dwóch moich szkoleń. Pisałem o nim ostatnio tutaj: Jak podwoić PKB: Analiza i wycena DCF firmy Fabryka Form czyli dlaczego warto być przedsiębiorcą. Konkurs trwa do niedzieli 14 grudnia więc zostało jeszcze tylko parę dni.

Na ten moment:

1. Pod wpisem jest, o ile dobrze liczę, jedenaście komentarzy spełniających kryterium konkursowe (od wczoraj przybyły dwa) więc na ten moment szanse na wygranie nagród są jak jeden do sześciu (dwie nagrody, jedenaście zgłoszeń)
2. Na facebooku jest około trzydziestu „lubię to” oraz udostępnień więc szanse są trochę mniejsze, ale nadal jest to jak jeden do piętnastu (dwie nagrody, trzydzieści zgłoszeń). Uwaga wpis który należy polubić i udostępnić wrzuciłem w treści powyższego artykułu więc tak naprawdę niewiele trzeba zrobić aby wygrać te nagrody. Po prostu wystarczy wejść w powyższy artykuł i ruszyć myszką :-)

Po drugie ostatnio dostaję informacje, że newsletter nie dochodzi do wszystkich (lub, że link aktywacyjny zapisu na newsletter nie doszedł). Jeżeli tak jest w Twoim wypadku, proszę sprawdź folder „spam” bo tam mogą trafiać moje newslettery (jeżeli jest taka możliwość trzeba przenieść lub zaznaczyć opcję dla mojego maila/newslettera jako „zaufany”). Jeżeli i to nie pomoże proszę o kontakt tutaj