Co dalej z giełdą i gospodarką? Kim naprawdę jest redaktor Latkowski? Belka pod Trybunał Stanu? Tusk do dymisji?

Ostatnia afera nagraniowa może mieć potencjalnie bardzo poważne konsekwencje dla gospodarki. Prawdopodobnie zastanawiacie się co dalej z giełdą? Dlatego dzisiaj postanowiłem podzielić się moimi przemyśleniami na ten temat.

Aby zrobić szczegółową analizę całej sytuacji warto zebrać jak najwięcej informacji. Taki research, jak to często bywa, również w przypadku analizy sytuacji gospodarczej czy też jakiejś spółki, może naprawdę zaskoczyć. Mnie parę rzeczy zdecydowanie zaskoczyło.

Zanim podzielę się moimi spostrzeżenia, warto zauważyć, że bardzo dużym plusem jest to, że afera rozgrywa się w okresie, kiedy gospodarka ma się relatywnie dobrze. Szczegółowo na temat różnych danych makro dotyczących polskiej gospodarki pisałem ostatnio tutaj: Przed nami krach czy boom? Co dalej z gospodarką? Kondycja polskiej gospodarki czerwiec 2014

Co dalej z giełdą?: bezrobocie

Na szczęście dobra sytuacja gospodarcza pomaga. W efekcie spada bezrobocie oraz coraz szybciej rosną wynagrodzenia:

Co dalej z giełdą i gospodarką: przychody budżetowe

A najważniejsze jest to, że w 2014 roku bardzo dobrze zachowują się przychody budżetowe, szczególnie podatkowe, które w okresie styczeń-kwiecień 2014 urosły o kilkanaście procent względem tego samego okresu roku poprzedniego, co widać na wykresach poniżej (w mld zł):

Dynamiki poszczególnych kategorii przychodów w porównaniu do okresu sprzed roku:

Źródło: obliczenia własne na podstawie: dane ministerstwa finansów o przychodach budżetowych

Jak widać powyżej szczególnie dobrze zachowują się przychody z tytułu VAT, który rośnie o ponad dwadzieścia procent. Tak jak pisałem tutaj: Kurs złotówki powodem błędnych decyzji RPP oraz błędnych założeń do budżetu ministra Rostowskiego? jest to spowodowane znaczną poprawą konsumpcji krajowej, która z kolei załamała się w 2013 roku. Dla przypomnienia cytat z tamtego wpisu:

Oczywiście w efekcie powyższych czynników rząd założył wyższe PKB w pierwszym półroczu 2013 niż miało miejsce w rzeczywistości. A to oznaczało znacznie mniejsze wpływy budżetowe. Między innymi z VAT, który jest głównym przychodem budżetu. Po prostu kiedy dynamika PKB siada, siada zarówno konsumpcja ale i import. A VAT płaci się właśnie od konsumpcji w kraju. Dobry eksport nie ratuje budżetu Polski w krótkim terminie bo od produktów wyeksportowanych nie płaci się VATu w Polsce ale… za granicą. Czyli tam, gdzie dobra są konsumowane.

Innymi słowy cały czas realizuje się scenariusz, który opisałem ponad rok temu tutaj: Polską gospodarkę czeka kilka tłustych lat ? ? ? : Michał Stopka „Cykl dziesięcioletni”

Co dalej z giełdą: obecna sytuacja gospodarcza

Dlaczego obecna sytuacja gospodarcza jest taka ważna? Po zajęciu Krymu przez Rosję pisałem, że to wydarzenie nie powinno mieć specjalnie dużego wpływu na polską gospodarkę: Prawdziwe przyczyny konfliktu Rosja-Ukraina i skutki dla polskiej gospodarki i giełdy. Szczególnie jeżeli nie zostaną wprowadzone specjalne sankcje, a tak wynikało z mojej analizy. Na razie wydaje się, że przemyślenia z tamtego wpisu rzeczywiście wydają się realizować.

Jednak afera z ujawnieniem nagrań dotyczących rządu Tuska wprowadza nowe ryzyko rozwoju sytuacji gospodarczej (a przez to i na giełdzie), szczególnie w w połączeniu z sytuacją na Ukrainie.

Powstaje więc pytanie co może wydarzyć się dalej i jak może wpłynąć to na sytuację gospodarczą?

Oczywiście większość osób i mediów koncentruje swoją uwagę na treści nagrań (co jest zrozumiałe) ale z punktu widzenia rozwoju przyszłej sytuacji gospodarczej kluczowe znaczenie ma odpowiedź na pytanie co zrobi Tusk, czy będzie dymisja rządu a jeżeli tak to co może dziać się później.

Tak naprawdę odpowiedź na to pytanie w dużej mierze zależy od odpowiedzi na pytanie kto i dlaczego zrobił te wszystkie nagrania? I co w związku z tym chce osiągnąć? do jakiej sytuacji chce doprowadzić?

Oczywiście odpowiedź na powyższe pytanie nie jest łatwa ale samo zebranie informacji na ten temat, nakreślenie różnych potencjalnych tez może nam bardzo wiele pomóc.

Co dalej z giełdą?: trudna analiza

Wystarczy zadać sobie pytanie kto potencjalnie mógł mieć motyw i jaki? Analiza jest o tyle skomplikowana, że moją szczególną uwagę zwróciła wypowiedź jednego z polityków PSL w TVP Info na temat wyroku skazującego dla… redaktora Wprost Latkowskiego, który bronił sławnego laptopa. Po wpisaniu do google „redaktor Latkowski wyrok” na pierwszej stronie wyskakują dwa bardzo dziwne artykuły. Artykuły te w bardzo niekorzystnym świetle stawiają redaktora Latkowskiego i oskarżają go o poważne przestępstwa, za część z nich, jak wskazują redaktorzy wpolityce, podobno zapadły już wyroki skazujące.

Pierwszy artykuł jest sprzed prawie roku: Ostry spór między Latkowskim, naczelnym „Wprost”, a Kasprówym i Gorzelińskim, właścicielem agencji MDI. Szokujące informacje.

Drugi sprzed paru dni: „Rób z tymi dziewczynami co chcesz – to były słowa Latkowskiego”. We „w Sieci” szokująca relacja jego byłego wspólnika. Czy ktoś taki może być naczelnym tygodnika? Ustawiać lekarzom sumienia? Jak nisko upadły media III RP?

Ponadto dzisiaj Roman Giertych na antenie TVN24 również wzbudził podobno sporo kontrowersji na temat redaktora Latkowskiego o czym można przeczytać na Wp tutaj: Roman Giertych: co Sylwester Latkowski robił w Rosji?

Z drugiej strony dzisiaj ukazał się na stronie Wprost artykuł redaktora Latkowskiego „Po co to robimy”, gdzie można przeczytać coś takiego:

2. Te historie pokazują̨ jednak wiele więcej. Jeśli ktoś nagrywa kluczowych polityków w państwie przy obiedzie – to alarm dla polskich służb. Widzimy ich bezradność. Nie wiedziały o podsłuchach, nie potrafiły przed nimi uchronić. Taśmy zostały nagrane wiele miesięcy temu, nie wiadomo, ile ich jest. Co się̨ z nimi działo? Czy ktoś je mógł wykorzystywać? Szantażować za ich pomocą̨ polityków? Prezesów spółek? Czy użytek mogły z nich robić obce państwa?

Dlatego je ujawniamy. Paradoksalnie tylko w ten sposób można chronić państwo. Państwo, nie władzę.

Co dalej z giełdą?: szum informacyjny 

Zestawienie powyższych dwóch informacji wprowadza dodatkowo zamieszanie w analizę obecnej afery i konsekwencji na przyszłość.

Pomimo tego spróbujmy wypisać wszystkie potencjalne strony które mogą mieć jakiś motyw dla ujawnienia nagrań a następnie zastanówmy się jakie może to mieć konsekwencje dla rozwoju sytuacji gospodarczej.

1. „Dobrzy ludzie, patrioci”
2. Ktoś w ramach samego PO
3. Opozycja
4. Służby zagraniczne
5. Teoria spiskowa: odwrócenie uwagi od oskarżeń PiS i  Prezydenta Kwaśniewskiego

Ponadto to co warto zwrócić uwagę to zadać pytanie dlaczego nagrania są ujawniane teraz? Dlaczego na przykład nie przed wyborami do Parlamentu Europejskiego? Przecież teraz jest „sezon ogórkowy”, ludzie myślą o wakacjach, a dodatkowo są Mistrzostwa Świata w piłce nożnej.

Jeżeli już coś to pewnie lepiej było to zrobić na jesieni, przed wyborami samorządowymi, wtedy siła rażenia byłaby o wiele większa.

Albo za rok na wiosną, przed wyborami Prezydenckimi lub Parlamentarnymi.

Wygląda to trochę tak jakby to była potrzeba chwili, że musiało to być teraz. Lub ktoś uznał, że z jakichś powodów nie można czekać do kolejnych wyborów. Może dlatego aby nie wzbudzać podejrzeń? Bo gdyby to było zaraz przed wyborami ktoś nabrałby podejrzeń, że to jest właśnie robione pod wybory? Tak jak było z książką Piskorskiego na temat finansowania PO?

Jest to rzeczywiście dziwne, dlaczego akurat teraz.

Co dalej z giełdą i gospodarką?: potencjalni sprawy nagrań

Punkt 1. „Dobrzy ludzie, patrioci”

Jeżeli za nagraniami stoją tacy ludzie, ich celem jest tylko dobro Polski, wprowadzenie nowych standardów. Jeżeli taka byłaby prawda nie mają oni na celu spowodowanie złej sytuacji gospodarczej w Polsce.

Taka teoria jest jednak mało prawdopodobna bo wygląda na to, że cała akcja jest bardzo profesjonalnie zorganizowana, nagrania miały miejsce w wielu miejscach i podobno mogły trwać nawet dwa lata i mogą zawierać nawet 800 godzin nagrań (tak ktoś mówił w TV). Trudno sobie wyobrazić, że tacy „dobrzy ludzie” aż tak długo czekali z ujawnieniem nagrań bo wystarczyłoby im znacznie mniej nagrań do ujawnienia.

Ponadto warto zwrócić uwagę, że nagrania uderzają praktycznie wyłącznie w premiera Tuska oraz osoby mu najbliższe. Przynajmniej na razie nie ma ani polityków opozycji ani też innych polityków z PSL czy z PO czy , niezwiązanych blisko z premierem Tuskiem. Jeżeli chodziłoby ogólnie o klasę polityczną pewnie obrywaliby też inni politycy.

Punkt 2. „Ktoś w ramach samego PO”

Rzeczywiście jest to ciekawa koncepcja. Trzeba by tutaj jednak założyć, że w takim razie nie chodzi o obalenie rządu koalicji PO PSL ale o zmianę na stanowisku premiera. Wtedy uderzenie tylko w premiera Tuska miałoby sens.

To co warto tutaj zauważyć, to jeżeliby tak rzeczywiście było to ten ktoś musiałby to zrobić właśnie teraz a nie za parę miesięcy bo teraz jest ostatni dzwonek na zmianę na stanowisku premiera. Ponadto sprawa wyciszyłaby się w jakimś stopniu i PO jako formacja nie straciłaby dużo w najbliższych wyborach samorządowych i parlamentarnych.

W tym przypadku pewnie też nikomu raczej nie zależy na pogorszeniu sytuacji gospodarczej w Polsce bo chciałby przejąć teraz władzę ale wygrać wybory za rok jako PO. Dobra sytuacja gospodarcza pomogłaby w tym.

Punkt 3. „Opozycja”

Zanim omówię poszczególne partie warto zwrócić uwagę, że coraz lepsza sytuacja gospodarcza Polski jest zdecydowanie nie na rękę opozycji. Jeżeli tak dalej pójdzie bezrobocie mocno spadnie, wzrosną wynagrodzenia a społeczeństwo poczuje w portfelach polepszającą się sytuację. To był główny powód dlaczego PO i PSL odniosło sukces w wyborach do UE. Przez ostatnie lata opozycja mówiła, że PO PSL jest winny słabej sytuacji gospodarczej, bezrobociu i wyjazdom z tego powodu ludzi z Polski.

A przy poprawiającej się sytuacji gospodarczej ta strategia obraca się przeciwko opozycji.

Dlatego jeżeli to byłby ten powód ktoś z opozycji musiałby działać właśnie teraz aby nakręcić aferę a czynniki ekonomiczne nie miały znaczenia za rok.

• PSL jako koalicjant nie ma w tym interesu, bo jako partia rządząca na całym zamieszaniu raczej traci i jest ryzyko, że nie wejdzie do parlamentu bo nie przekroczy progu 5% (w ostatnich sondażach straciło PO ale i PSL)
• Wśród opozycji od razu nasuwa się na myśl, że to PiS głównie na tym skorzysta i znalazło kogoś w służbach kto nie lubi premiera Tuska a z drugiej strony chce zrobić coś dobrego dla państwa. W takiej sytuacji PiS mocno wygrałoby i mogło samodzielnie stworzyć rząd (w ostateczności z Korwinem Mikke). Ale z drugiej strony może być też jednak tak, że ludzie bojąc się, że wygra PiS pójdą do głosowania żeby tylko nie wygrało PiS.
• A w takim wypadku ludzie nie głosowaliby na skompromitowane PO ale na… SLD. Wyborcy PO w sporej części kiedyś głosowali na SLD czyli w czasach kiedy SLD miało prawie 50%. Dzięki temu SLD mogłoby stworzyć rząd z bardzo mocno osłabionym PO i może PSLem. Ta teza pokazywałaby więc że to SLD ma motyw.
• Możliwy jest też jednak w takiej sytuacji scenariusz, że z PO odrywa się duża frakcja, która np. razem z ministrem Gowinem wchodzi później w koalicję z PiSem (kolejny czynnik wskazujący na PiS)
• Ruch Palikota po ostatnich wynikach do Parlamentu Europejskiego raczej nie przekroczy 5% w wyborach więc ta partia za bardzo nie zyska na skompromitowaniu PO
• Partia Korwina Mikke: Kongres Nowej Prawicy: ta partia może potencjalnie najwięcej zyskać na ośmieszeniu polityków w Polsce. Chociaż młodzi ludzie raczej nie głosują na PO więc raczej też trudno oczekiwać przepływu elektoratu na KNP

Gdyby prawdziwym była teza, że za nagraniami stoi opozycja, w ich interesie byłoby pogorszenie sytuacji gospodarczej w krótkim terminie aby wzbudzić niezadowolenie wyborców.

Z drugiej strony żadna z partii opozycyjnej (i PSL) nie ma teraz interesu w tym, aby odbyły się szybko wybory. Im dłużej trwa obecna sytuacja i kompromitacja Premiera Tuska tym lepiej dla opozycji bo zbiją na tym głosy. A to oznaczałoby, że obecna sytuacja trwałaby w kolejnych miesiącach (obecny skład sejmu).

Punkt 4. „Służby zagraniczne”

• Obecna sytuacja zamraża tak naprawdę kwestie związane z gazem łupkowym w Polsce. Obecny rząd nie będzie się tym zajmował bo ma aferę nagrań na głowie. Zanim nowy rząd po wyborach się tym zajmie minie sporo czasu
• Polska bardzo mocno obrywa też w kwestii gazu łupkowego na arenie europejskiej bo trudno wyborazić sobie, że obecny rząd ma do tego głowę aby to forsować
• Upada też koncepcja unii energetycznej bo to był pomysł forsowany przez Polski rząd i nie będzie się miał kto tym zajmować
• Osłabia się też pozycja Ukrainy bo to Polska głośno na ten temat krzyczała a teraz już nie będzie
• Minister Sikorski mógł zostac Ministrem Spraw Zagranicznych Unii Europejskiej co bardzo wzmocniłoby siłę Polski
• Jeżeli za nagraniami miałyby stać powyższe czynniki to prowadziłoby to do służb rosyjskich
• Na temat gazu łupkowego w kontekście Ukrainy i Rosji pisałem ostatnio tutaj: Rosja zajmie wschodnią Ukrainę? Gaz łupkowy + wynagrodzenia kluczem do zrozumienia przyszłości?
• Ostatnio na temat podsłuchów wybuchła Afera na Litwie Litwa – afera podsłuchowa dziennikarzy
• Pod artykułami na głównych portalach widać dziwne komentarze antyukraińskie, prorosyjskie, jakby ktoś je specjalnie generował
• Napięcia geopolityczne od jakiegoś czasu widać na świecie jak na dłoni: Korea Północna która groziła bronią atomową czy ostatnio ofensywa w Iraku która wiąże uwagę USA

Z punktu widzenia gospodarki to byłby najgorszy wariant bo to oznaczało by, że Rosja chciałaby zająć co najmniej Wschodnią część Ukrainy. Być może zbrojnie. Oznaczałoby to też, że w interesie Rosji byłoby pogorszenie sytuacji gospodarczej w Polsce aby polski rząd musiał się zająć sytuacją wewnętrzną.

Służby zagraniczne mogą też oznaczać szersze pojęcie, jakieś zorganizowane grupy przestępcze, które mają powiązania ze służbami. Wprowadzenie niepewności politycznej w Polsce mogłoby im być na rękę

Punkt 5 „Teoria spiskowa: odwrócenie uwagi od oskarżeń PiS (Kamiński) i  Prezydenta Kwaśniewskiego”

Punkty 1-4 to naturalny zakres możliwych motywów. Punkt piąty to prawdziwa teoria spiskowa ale mająca logiczne podstawy.

Jeżeli się zastanowić to tak naprawdę dziwna rzecz wydarzyła się zaraz przed ujawnieniem nagrań. W sejmie w tajnym głosowaniu przepadł wniosek który miał być pewnikiem o usunięciu immunitetu byłemu szefowi CBA Mariuszowi Kamińskiemu. Posiedzenie było utajnione i nie wiadomo co dokładnie powiedział Mariusz Kamiński. Efekt był jednak taki, że wniosek przepadł. Co dziwne mowa Kamińskiego zrobiła wrażenie nie tylko na posłach PO ale i pozostałych partiach opozycyjnych bo z nich też wyłamali się w głosowaniu „wybrańcy ludu”

W efekcie PiS zaczął naciskać na ujawnienie akt śledztwa dotyczącego Kwaśniewskich. Na temat całej sprawy można na przykład przeczytać tutaj: Operacja Mariusz (po wpisaniu frazy „CBA Kamiński”). O sprawie przestało się mówić bo pojawiły się nagrania.

Pewnie to czysty zbieg okoliczności i tak jak pisałem jest to teoria spiskowa ale co najciekawsze i co najbardziej mnie zaskoczyło, w powyższym artykule można przeczytać o, i tutaj uwaga, redaktorze naczelnym wprost, Sylwestrze Latkowskim, który w 2010 roku był współautorem książki „Agent Tomek i inni. Przykrywkowcy.”

I żeby nie było, powyższy artykuł był pierwszym, który wyskoczył mi na frazę o Marcinie Kamińskim. Widać więc że nazwisko redaktora Latkowskiego pojawia się w wielu miejscach w internecie.

O czym jest powyższa książka? Opis jest tutaj, poniżej cytat z tamtej strony

„Przykrywkowcy to funkcjonariusze CBŚ i niektórych tajnych służb biorący udział w operacjach specjalnych. Działają ze zmienioną tożsamością, korzystając z fałszywych dokumentów, wyposażeni w legendę, która ma ich uwiarygodniać. Jak pracują? Czy zamiast tropić, można kreować przestępców, jak robił to słynny agent Tomasz? Aby dotrzeć do niektórych bohaterów książki, autorzy sami musieli sięgnąć po stosowane przez nich metody. Rozmawiali też z ofiarami agenta Tomasza.”

Co dalej z giełdą i gospodarką: podsumowanie

Jakie są wnioski?

1. Cała historia związana z nagraniami to jeden wieli mętlik i tak naprawdę trudno powiedzieć o co tak naprawdę w tym wszystkim chodzi. Kto i dlaczego to zrobił.
2. Jedyne co jest pewne to spostrzeżenie, że afera uderza głównie i bardzo precyzjnie w samego Premiera Tuska i jego najbliższe osoby. Nie w PSL, resztę PO czy opozycję
3. Ponadto poprawiająca się sytuacja gospodarcza i coraz lepszy rynek pracy jest bardzo negatywnym czynnikiem dla opozycji i bardzo pozytywnym dla Tuska. Dlatego po wygranych Tuska w wyborach do UE mógłby pewnie wygrać w kolejnych wyborach bo czas działa na jego korzyść. Działał dopóki nie było afery z nagraniami. Teraz sytuacja gospodarcza nie ma znaczenia.
4. Pozycja Polski mocno obrywa na arenie międzynarodowej (nagrania rządu, prezesa NBP, akcja Wprost, minister Sikorski)
5. Niezależnie kto jest inspiratorem nagrań i co ma na celu, obecna sytuacja gospodarcza i to, że jesteśmy w trakcie kilku lat „tłustych” z cyklu dziesięcioletniego jest bardzo pozytywna i powinno przeciwdziałać ewentualnym negatywnym tendecjom związanym z aferą
6. Jeżeli wydarzenia są inspirowane tylko siłami wewnętrznymi to w ogóle nie ma się czym przejmować bo to nie powinno specjalnie wpłynąć na PKB
7. Jeżeli natomiast jest to inspirowane przez Rosję to już jest poważniejsza sprawa. Chociaż i tak dzięki relatywnie dobrej sytuacji gospodarczej Polski i cyklowi dziesięcioletniemu sytuacja nie powinna być zła
8. Oczywiście motywy nagrań (i konsekwencje dla gospodarki a przez to i giełdy) mogą być połączeniem kilku czynników opisanych powyżej.
9. Dlaczego dobra sytuacja gospodarcza jest taka ważna? Bo rok temu ludzie o wiele chętniej dokonaliby rewolucji niż dzisiaj.
10. Rok temu przychody budżetowe były bardzo słabe, rosło bezrobocie a ogólna sytuacja gospodarcza była bardzo słaba.
11. Dlatego z tej strony jest mniejsze zagrożenie dla giełdy. Chociaż w krótkim terminie wiele zależy od napływających informacji związanych z rozwojem sytuacji.

I na koniec jeszcze uwaga na temat nagrań i zachowania Prezesa NBP Belki

Jedyne co mi się w tej sytuacji na ten temat chce zrobić to skopiować to co napisałem na profilu na Facebooku Michał Stopka Inwestor Profesjonalny:

Wiecie dlaczego Polacy wyjeżdżają do pracy za granicę? Bo tam, gdzie wyjeżdżają po takich słowach prezes NBP podałby się do dymisji jeszcze tego samego dnia co publikacja wprost. W Niemczech Politycy rezygnowali bo ktoś wykrył ich plagiat pracy magisterskiej który zrobili ileś lat wcześniej!

W Polsce Belka, Tusk, i wiele osób, również część mediów skandują „Belka nic się nie stało, nic się nie stało”. To dlatego w Polsce ludzie zarabiają ile zarabiają i dlatego na zachodzie zarabia się ile się zarabia.

Jeżeli jeszcze ktoś nie zauważył, od czego zależą zarobki pokazałem tutaj: W matni: krach polskiej gospodarki w ciągu kilkunastu lat? Podatki + wyjazdy = bankructwo państwa i ZUS

Punkt pierwszy z powyższego wpisu:

Jeżeli ktoś zastanawia się dlaczego na zachodzie zarabia się kilka razy więcej niż w Polsce: odpowiedź jest bardzo prosta. Przeciętne wynagrodzenie w danym państwie zależy od…poziomu PKB na osobę (czyli poziomu PKB wytworzonego przez jedną osobę). PKB to ilość dóbr i usług wytworzonych w danym roku w danym państwie. Ale i też jednocześnie skonsumowanych. A konsumpcja wytworzonych dóbr i usług jest możliwa dzięki… wynagrodzeniom jakie otrzymujemy za pracę. Zależność tą widać bardzo ładnie na wykresie:

Źródło: obliczenia własne na podstawie GUS, wordbank.org, forsal.pl

(…)

A Wy co o tym wszystkim myślicie? Ciekaw jestem Waszych opinii